اموالی که جزء ماترک متوفی باشد و طبق قوانین یا احکام خاص، مالکیت آنها سلب و یا به صورت بلاعوض در اختیار اشخاص موضوع ماده (۲) این قانون قرار گیرد، با تأیید اشخاص مزبور از شمول مالیات بر ارث خارج و در صورتی که بابت سلب مالکیت عوضی داده شود، ارزش آن عوض یا اموال سلب مالکیت شده هر کدام کمتر باشد، جزء اموال مشمول مالیات بر ارث موضوع ردیف‌های مربوط در ماده (۱۷) این قانون محسوب و مشمول مالیات خواهد بود.

ماده ۱۸ قانون مالیاتهای مستقیم:

وراث از نظر این قانون به سه طبقه تقسیم می‌شوند:

۱- وراث طبقه اول که عبارتند از: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد.

۲- وارث طبقه دوم که عبارتند از: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها.

۳- وراث طبقه سوم که عبارتند از: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها.

سوالات متداول

طبقه بندی وراث از نظر قانون مالیاتهای مستقیم ایران چگونه است ؟

مطابق ماده ۱۸ ق.م.م

وراث از نظر این قانون به سه طبقه تقسیم می‌شوند:

۱- وراث طبقه اول که عبارتند از: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد.

۲- وارث طبقه دوم که عبارتند از: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها.

۳- وراث طبقه سوم که عبارتند از: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها.

ماده ۱۷ قانون مالیاتهای مستقیم:

اموال و دارایی‌هایی که در نتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی انتقال می‌یابد، به شرح زیر مشمول مالیات است:

1- نسبت به سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار به استثنای موارد مندرج در بند ۲ این ماده و سودهای متعلق به آنها و همچنین سود سهام و سهم الشرکه تا تاریخ ثبت انتقال به نام وراث و یا پرداخت و تحویل به آنها به نرخ سه درصد ۳%.

2- نسبت به سهام و سهم الشرکه و حق تقدم آنها یک و نیم (۱/۵) برابر نرخ‌های مذکور در تبصره (۱) ماده ۱۴۳ و ماده ۱۴۳ مکرر این قانون طبق مقررات مزبور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث.

3- نسبت به حق‌الامتیاز و سایر اموال و حقوق مالی که در بندهای مذکور به آنها تصریح نشده است، به نرخ ده درصد (۱۰%) ارزش روز در تارخ تحویل یا ثبت انتقال به نام وراث.

4- نسبت به انواع وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی و هوایی به نرخ دو درصد (۲%) بهای اعلامی توسط سازمان امور مالیاتی کشور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث.

5- نسبت به املاک و حق واگذاری محل یک و نیم (۱/۵) برابر نرخ‌های مذکور در ماده ۵۹ این قانون به مأخذ ارزش معاملاتی املاک و یا به مأخذ ارزش روز حق واگذاری حسب مورد، در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث.

6- نسبت به اموال و دارایی‌های متعلق به متوفای ایرانی که در خارج از کشور واقع شده است پس از کسر مالیات بر ارثی که از آن بابت به دولت محل وقوع اموال و دارایی‌ها پرداخت شده است به نرخ ده درصد (۱۰%) ارزش ماترک که مأخذ محاسبه مالیات بر ارث در کشور محل وقوع مال قرار گرفته است. در صورت عدم شمول مالیات بر ارث در کشور مزبور به مأخذ ارزش روز انتقال یا تحویل به نام وارث.

تبصره ۱- محاسبه و اخذ مالیات بر ارث در مورد متوفیان قبل از لازم‌الاجرا شدن این قانون (۱۳۹۵/۰۱/۰۱) اعم از اینکه پرونده مالیاتی برای آنها تشکیل شده یا نشده باشد، مشمول حکم این ماده نخواهد بود.

تبصره ۲- نرخ‌های مذکور در این ماده مربوط به وراث طبقه اول است. در صورتی که وراث طبقات دوم و سوم باشند، نرخ‌های مذکور در این ماده به ترتیب دو و چهار برابر خواهد شد.

تبصره ۳- در صورتی که متوفی و وراث، تبعه خارجی باشند، اموال و دارایی‌های متوفی که در ایران واقع است، مشمول مالیات به نرخ وراث طبقه اول خواهد بود.

تبصره ۴- در مواردی که وراث سهم خود از اموال موضوع بندهای (۲)، (۴) و (۵) این ماده را به اشخاص ثالث یا وراث دیگر انتقال دهند، علاوه بر مالیات بر ارث به شرح این فصل، مشمول مالیات طبق مقرارت فصول مربوط خواهند بود.

تبصره ۵- حقوق ناشی از عقود اجاره به شرط تملیک با بانک‌ها و سایر نهادهای مالی و اعتباری، نسبت به عرصه و اعیان املاک بر اساس ارزش معاملاتی در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث محاسبه خواهد شد.

سوالات متداول

نرخ مالیات بر ارث اموال مختلف چقدر است ؟

مطابق ماده ۱۷ ق.م.م

نرخ مالیات بر ارث نسبت به اموال باقی مانده از متوفی به شرح زیر است :

• موجودی های بانکی : ۳ درصد  مبلغ
• سود سهام : ۳ درصد  مبلغ
• ارزش سهام : ۶ درصد ارزش سهام
• حق الامتیاز: ۱۰ درصد ارزش روز
• انواع وسیله نقیله : ۲ درصد ارزش اعلامی سازمان مالیاتی
• املاک : ۵ درصد ارزش معاملاتی
• سرقفلی : ۳ درصد   ارزش روز
• سایر اموال :    ۱۰ درصد   ارزش روز
• اموال خارج ازکشور: ۱۰ درصد ارزش روز

نکته ۱ : در کلیه موارد فوق ارزش در زمان انتقال به وراث در نظر گرفته میشود

نکته ۲ : اگر متوفی دارای اموالی در خارج از کشور باشد، مالیات بر ارث پرداختی در آن کشور از ارزش اموال کم میشود.

نکته ۳ : متن این ماده صرفا در مورد متوفیان با تاریخ فوت پس از ۰۱/۰۱/۱۳۹۵ اجرا میشود. برای متوفیان قبل از آن تاریخ قانون مالیاتهای مستقیم قبل از اصلاحیه ملاک عمل است.

نکته ۴ : کلیه این نرخ ها مربوط به وراث طبقه اول است، نرخ جهت وراث طبقه دوم و سوم به ترتیب ۲ و ۴ برابر میشود.

نکته ۵ : درصورتی که متوفی و وراث تبعه خارجی باشند نرخ طبقه اول استفاده میشود.

نکته ۶ : در صورت انتقال سهام، وسائل نقلیه و املاک و سرقفلی توسط وراث ، به جز مالیات بر ارث مالیات مربوط به انتقال این اموال طبق قانون مربوطه محاسبه میگردد.

نکته ۷ : موجودی های نقدی موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز سیستم بانکی به نرخ ۱۰ درصد مشمول مالیات بر ارث خواهند بود.

ماده ۲ قانون مالیاتهای مستقیم:

اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات‌های موضوع این قانون نیستند:

۱- وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی;

۲- دستگاه­هایی که بودجه آنها وسیله دولت تأمین می‌شود.

۳- شهرداری‌ها و دهیاری ها

تبصره- اعمال این ماده از زمان تاسیس دهیاری های کشور می باشد.مالیات هایی که قبل از لازم الاجراشدن این قانون به دهیاری ها تعلق گرفته و اخذ شده است، مشمول معافیت این قانون نمی شود.

۴- بنیادها­ و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از طرف­ حضرت ­امام خمینی(ره) و مقام­ معظم رهبری.

‌تبصره ۱ – شرکت‌هایی که تمام یا قسمتی از سرمایه آنها متعلق به اشخاص و موسسه‌های مذکور در بندهای فوق باشد، سهم درآمد یا سود آنها‌ مشمول حکم این ماده نخواهد بود. حکم این تبصره مانع استفاده شرکت‌های مزبور از معافیت‌های مقرر در این قانون، حسب مورد، نیست.

تبصره ۲ – درآمدهای حاصل از فعالیت‌های اقتصادی از قبیل فعالیت‌های صنعتی، معدنی، تجاری، خدماتی و سایر فعالیت‌های تولیدی برای‌ اشخاص موضوع این ماده، که به نحوی غیر از طریق شرکت نیز تحصیل می‌شود، در هر مورد به طور جداگانه به نرخ مذکور در ماده 105 این قانون ‌مشمول مالیات خواهد بود.

مسئولان اداره امور در این گونه موارد نسبت به سهم فعالیت مذکور مکلف به انجام دادن تکالیف مربوط طبق مقررات این قانون خواهند بود. در غیر ‌این صورت نسبت به پرداخت مالیات متعلق با مودی مسوولیت تضامنی خواهند داشت.

تبصره ۳ – حذف شد.

سوالات متداول

طبق قانون مالیاتهای مستقیم ایران چه کسانی مشمول مالیات نیستند ؟

مطابق ماده ۲ ق.م.م:

1. وزارتخانه ها و موسسات دولتی
2. دستگاه های با بودجه دولتی
3. شهرداری ها
4. نهادهای انقلابی دارای مجوز رهبری

نکته ۱ : شرکتهایی که تمام یا قسمتی از سرمایه آنها متعلق به این اشخاص باشند سهم درامد یا سود آنها به استناد این ماده غیر مشمول نمیشوند.

نکته ۲ : درآمدهای فعالیتهای اقتصادی این اشخاص مشمول مالیات به نرخ ۲۵ درصد میباشد.

ماده ۱ قانون مالیاتهای مستقیم:

اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات می‌باشند:

۱- کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.

۲- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌نماید.

۳- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران تحصیل می‌کند.

۴-  هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌نماید.

۵- هر شخص غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می‌نماید و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمک‌های فنی و یا واگذاری فیلم‌های سینمایی (که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آنها می‌گردد) از ایران تحصیل می‌کند.

سوالات متداول

طبق قانون مالیاتهای مستقیم ایران چه کسانی مشمول مالیات هستند ؟

مطابق ماده ۱ ق.م.م :

۱-  مالکین حقیقی و حقوقی نسبت به اموال داخل ایران

۲-  اشخاص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به درامدهای داخل یا خارج ایران

۳-  اشخاص حقیقی ایرانی مقیم خارج نسبت به درامدهای داخل ایران

۴-  اشخاص حقوقی ایرانی نسبت به درامدهای داخل یا خارج ایران

۵-  اشخاص خارجی نسبت به درامدهای داخل ایران

تمدید مهلت ارسال معاملات فصلی بهار ۹۶

مطابق اطلاعیه درج شده در سامانه دریافت الکترونیک اطلاعات معاملات مودیان سازمان امور مالیاتی کشور، مهلت ارسال صورت معاملات فصلی سه ماهه بهار سال ۱۳۹۶ تا ۱۵ آبان ( مهلت ارسال صورت معاملات فصلی سه ماهه تابستان ) تمدید شد.

متن اطلاعیه بدین شرح است :

اطلاعیه در خصوص ارسال فهرست معاملات فصل بهار سال ۱۳۹۶ :

با توجه به موافقت مقام عالی وزارت امور اقتصاد و دارایی به استناد تبصره ۳ ماده ۱۰ آیین نامه تبصره ۳ ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم، مهلت ارسال فهرست معاملات بهار ۱۳۹۶ تا پایان مهلت ارسال اطلاعات فصل تابستان (۱۵ آبان ۱۳۹۶) تمدید شد.
تغییرات کلیدی :

مودیانی که از صورتحساب نوع اول، دوم و سوم موضوع ماده (۸) آیین نامه شماره ۲۳۰۷۶۱ مورخ ۴/۱۲/۱۳۹۴ و اصلاحی شماره ۵۰۹۶۷/م مورخ ۱۲/۲/۱۳۹۶ ماده (۹۵) قانون برای فروش کالا یا ارائه خدمات خود به مصرف کننده نهایی استفاده می نمایند، می توانند اطلاعات این قبیل صورتحساب ها را به صورت مجموع ارسال نمایند.

در خصوص معاملاتی که (اعم ازخریدیا فروش کالا یا خدمت) تا میزان ۵% حد نصاب معاملات کوچک موضوع تبصره (۱) ماده (۳) قانون برگزاری مناقصات می باشند، مشمولین ماده (۹) می توانند فهرست معاملات مذکور را به صورت مجموع ارسال نمایند.

مأخذ و روش محاسبه جرائم مالیاتی قانون مالیات بر ارزش افزوده مطابق بخشنامه شماره ۷۸۲۱ مورخ ۱۳۸۹/۰۵/۰۲ به شرح ذیل تعیین شده است :

متن بخشنامه شماره ۷۸۲۱ مورخ ۱۳۸۹/۰۵/۰۲ سازمان امور مالیاتی کشور

نظر به طرح سوالاتی در خصوص چگونگی محاسبه جرائم مالیاتی موضوع مواد(۲۲) و (۲۳) قانون مالیات بر ارزش افزوده به منظور اتخاذ رویه واحد مقرر می دارد:

1-  ماخذ محاسبه جرائم موضوع ماده(۲۲) قانون در موارد بندهای شش گانه ماده مزبور، مالیات و عوارض متعلق به عرضه کالاها یا ارائه خدمات طی دوره، قبل از کسر مالیات و عوارض پرداختی برای تحصیل کالاها یا خدمات در همان دوره خواهد بود.

2- مأخذ محاسبه جرائم تاخیر موضوع ماده(۲۳) قانون،مالیات و عوارض متعلق به دوره پس از کسر مالیات و عوارض پرداختی و قابل کسر(اعتبار مالیاتی) می باشد، که به میزان دو درصد(۲%) در ماه،نسبت به مالیات و عوارض پرداخت نشده و مدت تأخیر محاسبه و مطالبه می گردد. در صورتی که مدت تأخیر کمتر از یک ماه باشد،به میزان مدت تأخیر کمتر از یک ماه نیز جریمه قابل محاسبه و مطالبه است.

3- چنانچه مودی مشمول جریمه عدم ثبت نام موضوع بند(۱) ماده(۲۲) قانون گردد، مطالبه جریمه عدم تسلیم اظهارنامه تا تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد منتفی می باشد و مطالبه جریمه عدم تسلیم اظهارنامه صرفا از تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد موضوعیت دارد،بنابراین مطالبه توأم جرایم بندهای(۱) و (۵) ماده مذکور در یک محدوده زمانی معین موضوعیت نخواهد داشت.

4- در صـورت عـدم صدور صورتحساب موضوع بند(۲) ماده(۲۲) قانون، مـعادل یـک بـرابـر مـالیـات و عـوارض مـتـعلق، جریمه محاسبه و مطالبه می گردد. بنابراین مطالبه جرایم بندهای (۳) و (۴) در مورد همان صورتحساب موضوعیت نخواهد داشت.

5- مهلت مقرر برای ثبت نام مودیان،پایان انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه اولین دوره مالیاتی که مودی مشمول ثبت نام و اجرای قانون خواهد شد،می باشد. در صورت عدم ثبت نام مودیان در مهلت مزبور،جریمه عدم ثبت نام از تاریخ اولین دوره شمول اجرای قانون تا تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد قابل محاسبه و مطالبه خواهد بود.

6- در صورتی که مودی در صورتحساب های صادره مالیات و عوارض متعلق که جزء اقلام اطلاعاتی صورتحساب طبق نمونه اعلامی سازمان امور مالیاتی کشور است، را درج ننماید، در این صورت نیر مشمول جریمه ای معادل بیست و پنج درصد(۲۵%) مالیات و عوارض متعلق موضوع بند(۴) ماده(۲۲) قانون خواهد بود.

7- مبدأ احتساب جریمه تأخیر موضوع ماده(۲۳) قانون در مورد مالیات و عوارض پرداخت نشده(اعم از ابرازی مودی یا مطالبه شده) هر دوره مالیاتی،تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی و سر رسید پرداخت مالیات و عوارض دوره مزبور خواهد بود.

8- مبدأ احتساب جریمه موضوع بند(الف) تبصره(۳) ماده(۴۲) این قانون در مورد مالیات نقل و انتقال انواع خودرو،تاریخ تکمیل و صدور اسناد تنظیمی(اعـم از بـیـع قـطعـی، صـلـح، هبه و وکـالـت فروش)در دفاتر اسناد رسمی مـی باشـد.مأخذ محاسبه جریمه مزبور،مالیات متعلق یا مـابه التفـاوت(در مـواردی که مالیات کمتر از میزان مقرر پرداخت شده) پرداخت نشده می باشد که به میزان دو درصد(۲%) در ماه نسبت به مدت تأخیر محاسبه و مطالبه خواهد شد، برای مدت کمتر از یک ماه نیز جریمه قابل محاسبه و مطالبه می باشد. شایان ذکر است که جریمه مذکور غیر قابل بخشودگی است.

9- دو درصد(۲%) خسارت(جریمه) تأخیر در پرداخت مبالغ اضافه دریافتی از مودیان موضوع تبصره(۶) ماده (۱۷)، چنانچه ظرف مهلت سه ماه از تاریخ درخواست مودی مطابق ضوابط اجرایی استرداد مسترد نگردد به مأخذ مبلغ اضافه دریافتی احراز شده و نسبت به مدت تأخیر(از تاریخ انقضای مهلت مذکور لغایت تاریخ استرداد مبالغ اضافه دریافتی) محاسبه و پرداخت می گردد.در صورتی که مدت تأخیر کمتر از یک ماه باشد،به میزان مدت تأخیر کمتر از یک ماه نیز خسارت(جریمه) قابل محاسبه و پرداخت می باشد

10-  به استناد بند(۶) ماده(۲۲) جریمه عدم ارائه دفاتر معادل(۲۵%) مالیات متعلق و جریمه عدم ارائه اسناد و مدارک نیز معادل (۲۵%) مالیات متعلق خواهد بود.بنابراین در صورتی که مودیان از ارائه دفاتر و اسناد و مدارک خودداری نمایند،مشمول پرداخت جریمه جمعا معادل(۵۰%) مالیات متعلق می باشند.بدیهی است عدم ارائه صورتحساب،در حکم عدم صدور آن بوده و در صورتی که مودیان از ارائه صورتحساب خودداری،لیکن دفاتر و دیگر اسناد و مدارک درخواستی مأمورین مالیاتی را ارائه نمایند وصول جریمه موضوع بند(۲) ماده(۲۲) کفایت داشته و در این حالت وصول جریمه بند(۶) موضوعیت نخواهد داشت.  

جهت تشکیل پرونده مالیات ارزش افزوده اشخاص حقیقی چه مدارکی همراه داشته باشیم؟

1. رونوشت جواز کسب
2. رونوشت آخرین قبض تلفن محل فعالیت
3. رونوشت وکالت نامه نماینده قانونی (درصورت مراجعه وکیل )
4. برگ تایید ثبت نام اینترنتی ارزش افزوده
5. رونوشت کارت ملی و شناسنامه
6. رونوشت آخرین برگ تشخیص یا قطعی یا اظهارنامه مالیات عملکرد