مأخذ و روش محاسبه جرائم مالیاتی قانون مالیات بر ارزش افزوده مطابق بخشنامه شماره ۷۸۲۱ مورخ ۱۳۸۹/۰۵/۰۲ به شرح ذیل تعیین شده است :
متن بخشنامه شماره ۷۸۲۱ مورخ ۱۳۸۹/۰۵/۰۲ سازمان امور مالیاتی کشور
نظر به طرح سوالاتی در خصوص چگونگی محاسبه جرائم مالیاتی موضوع مواد(۲۲) و (۲۳) قانون مالیات بر ارزش افزوده به منظور اتخاذ رویه واحد مقرر می دارد:
1- ماخذ محاسبه جرائم موضوع ماده(۲۲) قانون در موارد بندهای شش گانه ماده مزبور، مالیات و عوارض متعلق به عرضه کالاها یا ارائه خدمات طی دوره، قبل از کسر مالیات و عوارض پرداختی برای تحصیل کالاها یا خدمات در همان دوره خواهد بود.
2- مأخذ محاسبه جرائم تاخیر موضوع ماده(۲۳) قانون،مالیات و عوارض متعلق به دوره پس از کسر مالیات و عوارض پرداختی و قابل کسر(اعتبار مالیاتی) می باشد، که به میزان دو درصد(۲%) در ماه،نسبت به مالیات و عوارض پرداخت نشده و مدت تأخیر محاسبه و مطالبه می گردد. در صورتی که مدت تأخیر کمتر از یک ماه باشد،به میزان مدت تأخیر کمتر از یک ماه نیز جریمه قابل محاسبه و مطالبه است.
3- چنانچه مودی مشمول جریمه عدم ثبت نام موضوع بند(۱) ماده(۲۲) قانون گردد، مطالبه جریمه عدم تسلیم اظهارنامه تا تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد منتفی می باشد و مطالبه جریمه عدم تسلیم اظهارنامه صرفا از تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد موضوعیت دارد،بنابراین مطالبه توأم جرایم بندهای(۱) و (۵) ماده مذکور در یک محدوده زمانی معین موضوعیت نخواهد داشت.
4- در صـورت عـدم صدور صورتحساب موضوع بند(۲) ماده(۲۲) قانون، مـعادل یـک بـرابـر مـالیـات و عـوارض مـتـعلق، جریمه محاسبه و مطالبه می گردد. بنابراین مطالبه جرایم بندهای (۳) و (۴) در مورد همان صورتحساب موضوعیت نخواهد داشت.
5- مهلت مقرر برای ثبت نام مودیان،پایان انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه اولین دوره مالیاتی که مودی مشمول ثبت نام و اجرای قانون خواهد شد،می باشد. در صورت عدم ثبت نام مودیان در مهلت مزبور،جریمه عدم ثبت نام از تاریخ اولین دوره شمول اجرای قانون تا تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد قابل محاسبه و مطالبه خواهد بود.
6- در صورتی که مودی در صورتحساب های صادره مالیات و عوارض متعلق که جزء اقلام اطلاعاتی صورتحساب طبق نمونه اعلامی سازمان امور مالیاتی کشور است، را درج ننماید، در این صورت نیر مشمول جریمه ای معادل بیست و پنج درصد(۲۵%) مالیات و عوارض متعلق موضوع بند(۴) ماده(۲۲) قانون خواهد بود.
7- مبدأ احتساب جریمه تأخیر موضوع ماده(۲۳) قانون در مورد مالیات و عوارض پرداخت نشده(اعم از ابرازی مودی یا مطالبه شده) هر دوره مالیاتی،تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی و سر رسید پرداخت مالیات و عوارض دوره مزبور خواهد بود.
8- مبدأ احتساب جریمه موضوع بند(الف) تبصره(۳) ماده(۴۲) این قانون در مورد مالیات نقل و انتقال انواع خودرو،تاریخ تکمیل و صدور اسناد تنظیمی(اعـم از بـیـع قـطعـی، صـلـح، هبه و وکـالـت فروش)در دفاتر اسناد رسمی مـی باشـد.مأخذ محاسبه جریمه مزبور،مالیات متعلق یا مـابه التفـاوت(در مـواردی که مالیات کمتر از میزان مقرر پرداخت شده) پرداخت نشده می باشد که به میزان دو درصد(۲%) در ماه نسبت به مدت تأخیر محاسبه و مطالبه خواهد شد، برای مدت کمتر از یک ماه نیز جریمه قابل محاسبه و مطالبه می باشد. شایان ذکر است که جریمه مذکور غیر قابل بخشودگی است.
9- دو درصد(۲%) خسارت(جریمه) تأخیر در پرداخت مبالغ اضافه دریافتی از مودیان موضوع تبصره(۶) ماده (۱۷)، چنانچه ظرف مهلت سه ماه از تاریخ درخواست مودی مطابق ضوابط اجرایی استرداد مسترد نگردد به مأخذ مبلغ اضافه دریافتی احراز شده و نسبت به مدت تأخیر(از تاریخ انقضای مهلت مذکور لغایت تاریخ استرداد مبالغ اضافه دریافتی) محاسبه و پرداخت می گردد.در صورتی که مدت تأخیر کمتر از یک ماه باشد،به میزان مدت تأخیر کمتر از یک ماه نیز خسارت(جریمه) قابل محاسبه و پرداخت می باشد
10- به استناد بند(۶) ماده(۲۲) جریمه عدم ارائه دفاتر معادل(۲۵%) مالیات متعلق و جریمه عدم ارائه اسناد و مدارک نیز معادل (۲۵%) مالیات متعلق خواهد بود.بنابراین در صورتی که مودیان از ارائه دفاتر و اسناد و مدارک خودداری نمایند،مشمول پرداخت جریمه جمعا معادل(۵۰%) مالیات متعلق می باشند.بدیهی است عدم ارائه صورتحساب،در حکم عدم صدور آن بوده و در صورتی که مودیان از ارائه صورتحساب خودداری،لیکن دفاتر و دیگر اسناد و مدارک درخواستی مأمورین مالیاتی را ارائه نمایند وصول جریمه موضوع بند(۲) ماده(۲۲) کفایت داشته و در این حالت وصول جریمه بند(۶) موضوعیت نخواهد داشت.